Platini

Platini është metal i çmuar shumë i rrëndë, i butë si ari, me ngjyrë
hiri në të bardhë, që shkrin në temperaturë të lartë e nuk ndryshket dhe
që përdoret për të bërë sende zbukurimi, enë kimike etj. Simboli kimik i
saj është Pt dhe në sistemin periodik radhitet me numrin rrendor 78.
Platini është një element kimik me simbolin atomik Pt dhe numrin atomik
78. Në Tabelën Periodike të Elementeve ai është në grupin e 10. I rëndë,
i petëzueshëm, i punueshëm, i çmuar, një metal kalimtar i bardhë-gri,
Platini është rezistent ndaj gërryerjeve dhe ngjan me disa nga xeherorët
e nikelit dhe bakrit nëpër disa depozita native. Platini përdoret për
bizhuteri, në pajisje laboratorike, lidhjet elektrike, në stomatologji,
aparat e kontrollit të emetimit të makinave. Shufrat e Platinit kanë një
kod qarkullimi të vendosur nga ISO (International Organization for
Standardization) që është XPT.
Platini Pt • Struktura : paketim i ngjeshur KUBIK i Pt : – Qeliza elementare : kub faqecentruar – Lidhje metalike
• Singonia : KUBIKE • Elementë izomorfë : – Pt : Fe (deri 50% poliksen),
Pd, Os, Ir, Rh, Ru, … • Veti Fizike : – Ngjyra : bardhë-gri (errëson
përmbajtja e Fe) – Ngjyra e vijës : bardhë – Shkëlqimi : metalik –
Rrallë kristale kubikë, rombododekaedrikë ; përgjithësisht kollomorf –
Shpetëzimi : dobët – Fortësia : 4-4.5 – Densiteti : deri 18-21 • Gjeneza
: magmatike, rrallë hidrotermale, grumbullohet edhe në shkrifërime •
Bashkëshoqërohet : cr, ol, px, py, gal, sph, asp, Q, kalc … • Përdorimi :
Mineral për nxjerrjen e Pt • Tjetërsimi : shumë i qëndrueshëm

Karakteristikat e tij:Kur është i pastër, metali është në ngjyrë gri në
të bardhë dhe i ngurtë. Veshja e Platinit dhe karakteristikat e
rezistencës së shkëlqimit të tij janë shumë të përshtatshme për të bërë
bizhuteri të përsosura. Platini është më i çmuar se ari. Çmimi i
Platinit ndryshon sipas mundësisë së sigurimit të tij, por çmimi i tij
është sa dyfishi i çmimit të arit. Në shekullin e 18, rrallësia e
platinit e bëri mbretin Louis-in e XV të Francës ta shpallte atë si të
vetmin metal të përshtatshëm për një mbret. Platini zotëron një
rezistencë të lartë nga sulmet kimike, karakteristika të shkëlqyeshme në
temperaturë të lartë dhe tipare të qëndrueshme elektriciteti. Të gjitha
këto tipare janë shfrytëzuar për përdorim industrial. Platini nuk
oksidohet në ajër në asnjë temperaturë, por mund të gërryhet nga
cianidet, halogjenët, squfuri dhe nga gërryesit alkalinë. Gjendjet e
zakonshme të oksidimit të platinit janë +2 dhe +4. Gjendjet e oksidimit
+1 dhe +3 janë më pak të zakonshme.