Përrallëza për fëmijë të vegjël

Shqiponja e dhelpra

Shqiponja e dhelpra lidhën miqësi dhe vendosën të banojnë afër njëra-tjetrës, për ta përforcuar kështu edhe më tepër miqësinë. Shqiponja fluturoi në një dru tepër të lartë dhe ndërtoi çerdhen; ndërsa dhelpra mbeti në një kaçubë nën drurin dhe aty polli këlyshët.
Njëherë dhelpra doli për të gjuajtur, kurse shqiponja që kishte mbetur pa ushqim, fluturoi poshtë tek kaçuba, ia rrëmbeu këlyshët dhelprës dhe i hëngri bashkë me shqiponjat e veta të vogla. Kur u kthye dhelpra pa se çka i kishte ndodhur, nuk u pikëllua aq për zhdukjen e të vegjëlve të vet se sa për atë që nuk mund të hakmerrej. Nga toka ajo nuk mund t'i bënte gjë shpenzës në ajër. Prandaj zuri vend pak larg dhe filloi ta mallkojë armiken - çka është e vetmja armë e të dobëtve dhe e të pafuqishmëve.
Megjithatë, shqiponja që e theu miqësinë, e mori shpejt dënimin. Njëherë, kur disa barinj piqnin mish në prush, ra poshtë fluturimthi dhe rrëmbeu një copë mish, në të cilin kishte mbetur një bacë. Posa e çoi mishin në çerdhe të vet, ia nisi të fryejënjë erë e fortë, dhe prej gacës morën flakë degët e holla e të thata e kështu shpërtheu një flakë e madhe.
Nga kjo, zogjët e vegjël të shqiponjës, meqënëse ishin pa krahë, ranë në tokë gjysëm të djegur. Dhelpra vrapoi dhe i gëlltiti në sy të shqiponjës.
Përrallëza tregon se ata që shkelin miqësinë, edhe në i shpëtofshin hakmarrjes, prapëseprapë nuk do t'i shpëtojnë dënimit t¨emerituar.

Shqiponja dhe njeriu

Një herë një njeri zuri një shqiponjë, ja preu menjëherë krahët dhe e lëshoi ndër pula. Ajo dukej e pikëlluar për gjendjen e saj të mjerë. Një njeri tjetër e bleu këtë shqiponjë dhe e la që t'i rriten prapë krahët. Atëherë shqiponja i hapi krahët e fluturoi, zuri një lepur dhe ia solli menjëherë mirëbërësit të vet. Dhelpra e pa këtë e i tha:
Mos ia dhuro këtij, por atij të parit, që most ë zërë prapë dhe mos t'i shkulë prapë krahët.
Përrallëza tregon se mirëbërësit duhet t'i kthehet e mira, kurse prej të këqinjve duhet ruajtur.


Shqiponja , sorra dhe bariu

Një shqiponjë ra fluturimthi mbi një shkëmb të lartë she rrëmbeu një qengj. Këtë e pa sorra dhe nga smira deshi të ndjekë shembullin e saj. Prandaj u lëshua me një krrokatje të madhe dhe u hodh mbi një dash. Por iu ngatërruan kthetrat në bashën e leshit dhe nuk mundi të fluturojë lart, kështu filloi të përplasë krahët. Bariu e pa se çka ndodhi, vrapoi dhe e kapi sorrën. Mandej ia preu krahët dhe, në mbrëmje , ia çoi fëmijëve të vet. Kur e pyetën fëmijët se çfarë zogu mund të ishte ai, bariu tha:
Ma sa e di unë, sigurisht - sorrë, por siç kishte për të dashur ajo vetë - shqiponjë.

Bilbili dhe skifteri

Një bilbil kishte qëndruar mbi një lis të lartë dhe, si rëndomë po këndonte. Skifteri e diktoi dhe, meqënëse ishte i uritur, fluturoi dhe e rrëmbeu bilbilin. Duke dashur të shpëtojë, bilbili filloi të lutet, duke i thënë se ishte i vogël e nuk do ta nginte skifterin, prandaj duhet të lapte ndonjë zog më të madh, në qoftë se është i uritur. Skifteri ia preu fjalën e i tha:
Do të isha vërtet i marrë sikur ta lija ushqimin e gatshëm që e kam në kthetra dhe të shkoja të ndjek qtë eë ende s'është askund.
Përrallëza tregon se ka grykës, që, duke lakmuar sa më tepër, humbit edhe atë që kanë.

Maçorri dhe minjtë

Në një shtëpi kishte shumë minjë. Maçorri e mori vesh këtë, shkoi atje dhe ndejti që t'i gjuajë e t'i hajë të gjithë një nga një. Mirëpo minjtë iknin në vrima nga zhurma më e vogël. Pasi nuk mund t'i zinte më, maçorri e ndau mendjen t'i joshë me dredhi. Prandaj hipi mbi një kunj druri, u var dhe u bë si i ngordhur. Një mi shikoi nga vrima dhe kur e pa, tha:
I dashuri im, nuk do t'ju afrohemi edhe sikur të shndërrohesh në thes.
Përrallëza tregon se njerëzit e mençur, kur e provojnë poshtërsinë e ndokujt, nuk mashtrohen më me hipokrizinë e tij

Dhelpra e dhitë

Bariu i çoi dhitë e veta për të kullotur. Atje vuri re se dhitë e tij ishin përzier me dhi të egra, dhe kur erdhi mbrëmja i shtiu të gjitha në shpellën e vet. Të nesërmen, pasi u bë dimër i fortë, nuk mund t'i nxjerrë në kullotë të rëndomtë, prandaj i la në shpellë. Dhive të veta u gjeti nga pak ushqim, sa të mos i marrë uria, kurse dhive të egra u gjeti mjaft ushqim për t'i bërë krejtësidht për vete. Dimri mbaroi she ai i nxori të t¨re dhitë në kullosë. Dhitë e egra morën malin e ikën. Kur ai filloi t'i qortojë se janë jomirënjohëse që ikën dhe e lanë, megjithse ai u kujdes shumë pët to, ato u kthyen e i thanë:
Pikërisht për këtë ne frikësohemi dhe ikëm prej teje. Gjersa ti neve, që të erdhëm dje, na çmove e shikove më tepër se dhitë tua, është e qartë se edhe të tjerat, që do të afrohen më vonë, to t'i çosh e shikosh më tepër se ne.
Përrallëza tregon se nuk duhet lakmuar miqësia e atyre, të cilët si miq të rinj, na çmojnë më tepër se miqtë tanë të vjetër, duke pasur parasysh se ata met ë cilët miqësohemi më vonë, do të çmohen më tepër se ne.

Dhija e gomari

Njëherë një njeri kishte një dhi e një gomar. Dhia ia kishte lakmi gomarit për ushqimin me bollëk që i jepnin dhe thoshte se ai tani përpiqej duke rrotulluar gurin e mullirit e mandej duke bartur barrën. Prandaj e këshilloi që të shtirej se është ulok dhe të gremistet në ndonjë hendek, e me këtë mënyre t'i japin pushim. AI u besoi këtyre fjalëve dhe pasi u rrëxua në lëndinë, u lëndua. I zoti thirri veterinarin dhe iu lut për ndihmë. Veterinari i tha të marrë mushkëri dhie e t'ia japë gomarit si ilaç për t'u shëruar. Therre, pra, dhinë dhe shëroje gomarin.
Kush ja bën gropën tjetërit, bie vetë brenda.

Dhia e bariu

Një dhi ishte larguar njëherë prej vathit, dhe bariu u mundua ta kthejë te të tjerat. Pasi me thirrje e me fishkëllima nuk mundi të bëjë asgjë, mori një gur dhe ia theu bririn. Pastaj filloi t'i lutet që të mos i kallësojë për këtë zotërisë. Dhia iu përgjegj:
Je me të vërtet më i marri ndër të gjithë barinjtë; në qoftë se unë hesht, vetë briri ka për t'i treguar.
Keshtu janë krejt të marrë edha ata që suan ta fshehin atë që duket fare qartë.

Gjelat

Dy gjela grindeshin rreth pulave dhe njëri e mundi tjetrin. I munduri u tërhoq në një vend në hije dhe atje u fsheh.
Fituesi fluturoi, hipi në një mur të lartë dhe filloi të këndojë me zë të lartë. Po në atë çast ia mbërrini fluturimthi një shqiponjë dhe e rrëmbeu. Ai që ishte fshehur në hije, iu afrua atëherë pulave pa frikë.
Përrallëza tregon se mendjemadhësia dënohet, kurse përvujtja shpërblehet.

Peshkatari dhe fyelli

Një peshkatar, i cili dinte t'i binte shumë bukur fyellit, mori një ditë fyellin dhe rrjetin e shkoi në det për të gjuajtur peshq. Aty u ul mbi një shkëmb dhe filloi t'i bjerë fyellit, duke menduar se zëri i ëmbël i fyellit do t'i joshje peshqit.
Megjithse u mundua për një kohë të gjatë, prapëseprapë nuk i doli asnjë peshq. I qiti prej rrjetit në bregdet dhe kur i pa duke u përpëlitur, tha:
O krijesa të mjera! Kur i rashë fyellit, nuk deshët të kërceni, kurse tani që e ndala, po kërceni.
Përralla vlen për ata që bëjnë diçka në një çast jo të volitshëm.

Peshkatari dhe peshku i vogël

Një peshkatar hodhi njëherë në ujë dhe zuri një peshk të vogël. Peshku i vogël filloi t'i lutet shumë që ta lëshojë tani, pasi është i vogël, kurse më vonë, kur të rritet, ka për të qenë më i dobishëm për të. Atëherë peshkatari tha: Do të isha vërtet budalla sikur të hiqja dorë nga fitimi i sigurtë dhe të shkoja të ndjek diçka jo të sigurtë.
Përrallëza tregon se është më mirë një fitim i sigurtë, sado i vogël që të jetë, se sa një fitim i pasigurtë, qoftë ai edhe i madh.

Dhelpra që hëngri tepër

Një ditë një dhelpër e uritur pa në pyll, në zgavër të një lisi, një copë bukë dhe një copë mish, që i kishin lënë arinjtë, prandaj hyri e i mori dhe i hëngri krejt. Por pasi u fry prej së ngrëni tepër, filloi të gjëmojë e të kuisë. Një dhelpër tjetër, qä kalonte në atë çast aty pari, e dëgjoi gjëmimin e saj, prandaj iu afrua dhe e pyeti se çka kishte. Kur mori vesh se çka i kish ndodhur, i tha:
Tani duhet të rrish aty, deri sa të shfryhesh e të bëhesh ashtu siç ke qenë kur ke hyrë. Vetëm atëherë ke për të dalë lehtë.
Përrallëza tregon se vështirësitë zhduken me kalimin e kohë

Dhelpra e kojrila

Dhelpra kishte derdhur një qull të yndyrshëm mbi një gur të rrafshtë dheme shpoti e fyente kojrilën. Pasi qulli ishte i lëngët, kojrila nuk mundi ta marrë me sqepin e vet të hollë. Kur erdhi rendi i kojrilës, ajo e ftoi dhelprën për drekë dhe ia qiti gjellën përpara në një enë me grykë të ngushtë e të gjatë. Kojrila e fuste sqepin e vet me lehtësi në atë enë dhe kënaqej duke ngrënë, kurse dhelpra kurrsesi nuk mund të merrte ushqim në të. Kështu, pra, ia punoi edhe kojrila dhelprës.

Dhelpra dhe druvari

Duke ikur prej gjuerarëve dhelpra pa në pyell një druvar dhe iu lut që ta fshehë. Ai e këshilloi që të hyjë e të fshihet në kasollën e tij. Së shpejti ia mbërritën gjuetarët dhe e pyetën druvarin se a mos e ka parë, por me dorë u tregoi se ku ishte fshehur. Gjuetarët nuk vunë veshin se çka se çka u tregon ai me dorë, por u besuan fjalëve të tij. Kur pa se u larguan gjuetarër, dhelpra doli dhe nisi të ikë pa folur fare. Kur druvari filloi ta qortojë se pse nuk i tha asnjë fjalë falënderuese që e shpëtoi, dhelpra i tha:
Unë do të të falënderoja me të vërtet sikur puna e duarve tua të pajtohet me fjalët e tua.
Përrallëza u përket atyre njerëzve, të cilët kërkojnë që të tjerët të sillen mirë me ta, edhe pse vetë ata nuk janë të ndershëm.

Dhelpra e luani

Kur dhelpra pa një luan të zënë në kurth, iu afrua dhe filloi ta shajë ashpër. Atëherë u kthye luani dhe iu përgjegj: Nuk je duke më sharë ti, por fatkeqësia që më gjeti.
Përrallëza tergon se të dobtit nuk i çmojnë shumë të fortët, kur këta bjenë ngushtë.

Dhelpra e majmuni

Një ditë, duke udhëtuar së bashku, dhelpra e majmuni, filluan të grinden me fjalë mbi origjinën e tyre fisnike. Pas një grindjeje të gjatë, arritën në një vend. Majmuni shikoi prapa dhe qau me dënesë. Kur e pyeti dhelpra se pse qau, majmuni i tregoi përmendoret e varreve e tha:
Si mos të qaj kur shikoj përmendoret e varreve të liridashësve dhe robërve të të parëve të mi. Ajo iu përgjigj: Vetëm gënje, sepse askush prej këtyre nuk do të çohet e ta mohojë atë.
Kështu edhe gënjeshtarët më së shumti lavdohen kur nuk ndodhet kush për të hedhur poshtë fjalët e tyre.

Dhelpra e cjapi

Një dhelpër ra njëherë në pus dhe u detyrua të presë, sepse nuk dinte si të dalë. Kur një cjap i shtyrë nga etja, erdhi në atë pus dhe e pa dhelprën brenda, e pyeti se a ishte uji i mirë. Duke fshehur fatkeqësinë e saj, dhelpra filloi ta lavdojë duke i thënë se uji ishte shumë i mirë. Cjapi zbriti poshtë, pasi e kishte marrë etja dhe kur e shoi etjen, filloi të mendojë me dhelprën se si mund të dilte prej pusit. Dhelpra i tha se kishte menduar diçka mirë për të shpëtuar të dy:
Çoji këmbët e para në murin e pusit dhe afroji brirët. Kur të ngjitem unë lart nëpër kurrizin tënd, kam për të tërhequr mandej edhe ty. Pas një bisedimi të gjatë, cjapi pranoi. Dhelpra këceu në shpatullat e tij, qëndroi në brirë, doli prej pusit dhe filloi të largohet.
Kur cjapi e qortoi që nuk e mbajti fjalën e dhënë, dhelpra u kthye e i tha:
I dashuri cjap, sikur të kisha aq mend sa ke qime në mjekër, ti as që do të zbritje në pus para se të mendoje se so kishe për të dalë.
Njerzitë e mençëm së pari duhet ta mendojnë mbarimin e punëve, e mandej të fillojnë e të zbatojnë mendimet e veta.

Qymyrxhiu dhe zhguntari

Ku një qymyrxhi, i cili ishte duke kryer ndërtimin e shtëpisë së vet, veneroi se prenë tij ishte vendosur një zhguntar, erdhi te ai dhe e thirri që të banojnë bashkë, duke i thënë se do të bëheshin miq të mirë dhe do të shpenzonin më pak të dy n¨enjë banesë. Zhguntari ia peru fjalën e i tha:
Por mua më duket se kjo fare e pamundur, sepse ke për ta nxirë atë që unë e zbardh.
Përrallëza tregon se gjërat e kundërta nuk mund të shoqërohen.
Njeriu që numëron dallgët

Njeriu që numëron dallgët

Ezopi kallëzon se një njeri që ishte ulur në bregdet e të cilin e rrihnin dallgët, numëronte valët, e kur gabonte, hidhërohej e pikëllohej, Kështu vazhdoi deri sa ia afrua një dhelpër e i tha:
Pse i dashur, po pikëllohesh për ato që kaluan? Tash e pas duhet të fillosh e të numërosh, duke mos çarë kryet për ato që kanë kaluar.

Njeriu e dhelpra

Një njeri zuri një dhelpër, me të cilën kishte qenë në armiqësi, sepse i kishte bërë dëm. Kishte kohë që donte të hakmirrej, prandaj i lidhi në bisht shtupa të lagura me vaj ulliri she u vuri flakën. Dhelpra, si t'i kishte treguar dreqi rrugën, u nis për në arën e armikut të vet. Dhe ishte tamam koha e të korrave. Ai vrapoi pas saj duke qarë, sepse ende nuk e kishte korrur arën.
Përrallëza na mëson se duhet të jemi të butë e jo të zemërohemi, sepse shpesh mu për arsye të zemërimit shkaktohet dëm i madh.

Lavërtari dhe ujku

Lavërtari ua hoqi zgjedhën qeve dhe i çoi të pinë ujë. Kur ujku i uritur, që kërkonte ushqim, hasi në parmendë, më parë filloi të lëpijë kapistrat e qeve, e dalëngadalë, pa vënë re, futi qafën në zgjedhë e nuk mundi ta nxjerrë më, por filloi ta tërheqë parmendën nëpër arë. Kur lavruesi e pa, tha:
He budalla, ku ta marrim të heqësh ti dorë nga plaçkitja dhe padrejtësia e të lavrosh tokën.

Bretkosat

Dy bretkosa jetonin në një kënetë. Kur thahej këneta në verë, ato largoheshin dhe shkonin për të gjetur kënetë tjetër.
Rrugës hasën në një pus të thellë dhe kur e panë, njëra prej tyre tha:
Të zbresim, e dashur, së bashku në këtë pus. Tjetra iu përgjegj:
Qysh do të dalim, në qoftë se uji i këtij pusi shteret?

Bretkosat kërkojnë mbret

Të brengosura nga rrëmuja që mbretëronte ndërmjet tyre, bretkosat i dërguan Zeusit një përfaqsues të tyre, duke iu lutur qët'u japë një mbret. Megjithse Zeusi pa se kjo punë ishte budallallëk, prapëseprapë ua hodhi në kënetë një cung. Në fillim, bretkosat, të frikësuara nga krisma e madhe, u tërhoq në thellësi, por më vonë, pasi druri (cungu) ishte i palëvizshëm, dolën në sipërfaqe të ujit dhe aq nuk e përfillën, saqë u ngjitën dhe u ulën mbi të. Të zemëruara që kishin një mbret të tillë, shkuan për të dytën herë te Zeusi dhe iu lutën që t'ua ndërronte sundimtarin, pasi ky që u kish dërguar ishte shumë i butë. Zeusi u zemërua me to dhe u dërgoi një gjarpër uji, i cili i kapte dhe i gëlltitëte.

Qetë dhe rrotat

Qetë tërhiqnin qerren. Pasi rrotat kërcëllonin, qetë kthyen kryet e thanë:
Çka po bërtitni kaq shumë, mikesha, deri sa ne po e bartim tërë barrën?
Kështu edhe disa njerëz shtiren sa mundohen shumë, megjithse në të vërtet të tjerët e mbajnë tërë barrën.

Lopari


Ndërsa lopët ishin duke kullotur, lopari humbi viçin. Pasi e kërkoi gjithkund e nuk e gjeti, i premtoi Zeusit se do t'i bëjë fli një kec në qoftë se ia gjen hajdutin. Kur lopari erdhi në pyll, pa një luan duke gëlltitur viçin. U tmerrua dhe duke çuar duart nga qielli tha:
Zeus, zoti ynë, pak më parë të premtova se do të bëja fli një kec poqese e gjej hajdutin. Kurse tash do të bëj fli një ka në qoftë se shpëtoj nga kthetrat e tij.
Kjo përrallëz mund t'u përshtatet disa njerëzve fatzinj, të cilët, kur bjenë ngushtë luten për diçka, por kur e fitojnë atë që kërkojnë, bien në mjerim më të madh.

Plaku dhe vdekja

Njëherë një plak preu një dru në pyll dhe, i ngarkuar, u nis në një rrugë të gjatë. I lodhur nga rruga, e lëshoi barrën dhe filloi të thërrasë vdekjen. Kur ia mbërrijti vdekja dhe e pyeti se pse e kishte thirrue, plaku iu përgjegj:
Për të më ndihmuar që të çoj barrën.
Përrallëza tregon se çdo njeri don të jetojë, edhe sikur të mos jetë i lumtur.