SHBA, 28 shkurt NOA-Mjafton një test i thjeshtë për të parë nëse një fëmijë has vështirësi për të mësuar fjalë apo prapa kësaj fshihen sëmundje serioze të tilla si autizmi, shurdhimi etj. Një fëmijë dy vjeç duhet të dijë së paku 25 fjalë.
Kjo është ajo çka thonë disa studiues amerikanë në një hulumtim titulluar “Language Development Survey” paraqitur në takimin vjetor të “American Association for the Advancement of Science” (Shoqatës Amerikane për Avancimin e Shkencës), mbajtur në Vankuver.
Këtu janë 25 fjalë – ku përfshihen objekte të jetës së përditshme si lodrat, ushqimi, kafshët dhe, natyrisht, fjalët "mami" dhe "babi", që konsiderohen si "minimalja e nevojshme" që fëmija duhet të dijë:
1. Mami
2. Babi
3. Fëmijë
4. Qumësht
5. Lëng
6. Përshëndetje
7. Top
8. Po
9. Jo
10. Qen
11. Mace
12. Hundë
13. Sytë
14. Banane
15. Biskotë
16. Makine
17. Nxehtë
18. Faleminderit
19. Tualet
20. Këpucë
21. Kapele
22. Libër
23. Akoma
24. Iku
25. Mirupafshim
Në fakt, lista e studiuesve amerikane është më e gjatë: ku jepet një fjalor prej 350 fjalësh që një fëmijë duhet të ketë, por hulumtimi ka treguar se një fëmi mesatar duhet të dijë 150 fjalë. Në përgjithësi, shifra mes 70 dhe 225 fjalësh ishte normale, por njëzet e pesë prej tyre detyrimisht duhet të paraqiten në fjalorin e fëmijës, sepse mungesa e tyre mund të tregojë disa probleme më serioze dhe jo “vonesë gjuhësore".
Prindërit duhet të fillojnë të shqetësohen seriozisht kur fëmija e tyre nuk di më shumë se 50 fjalë kur është 3 vjeç. Ngadalësia me të cilën një fëmijë, në fakt, mëson këto fjalë mund të jetë shenjë e problemeve më të rënda të tilla si, shurdhimi, autizmi, por është e vërtetë se ka fëmijë që kanë mësuar të flasin më vonë.
"Nëse fëmija - thotë Leslie Rescorla, që ka hartuar listën - nuk e përdor shumicën e këtyre fjalëve brenda 24 muajsh ndoshta do të mësojë të flasë më vonë dhe kjo nuk do të thotë se duhet të ketë probleme të mëdha, veçanërisht nëse merret parasysh se deri 20% e fëmijëve 2 vjeç kanë qenë prapa shokëve të tyre për të folur.
Si mund ta ndihmoni fëmijën tuaj të flasë? I lexoni çdo ditë një përrallë, ia shpjegoni atë çka i thoni me fjalë të thjeshta, duke ia shoqëruar me gjeste. Me pak fjalë, televizioni i ndihmon fëmijët –konfirmojnë shkencëtarët – por kurrë nuk mund të zëvendësojë kujdesin e prindërve